BA 1st Year Hindi Sahitya Syllabus 2023-2024 Session

Through this post, I am going to give ba 1st year hindi Sahitya syllabus 2023-2024 in front of you. 

This is a common syllabus. 

It is important for those students who want to know ba 1st year subjects list. 

First of all, make the basis of your university syllabus. 

The reason for this is that all universities have different ba first year Hindi syllabus. 

In this Hindi syllabus, questions related to ancient Hindi poetry, and modern Hindi poetry (Hindi poetry) will be asked. 

Generally, in ba first year Hindi syllabus questions related to Vidyapati, Kabir, Tulsidas, Maithili Sharan Gupta, Mahadevi Verma, Bihari, Mahakavi Ghagh, etc are asked. 

The university determines the subjects, sub-disciplines, and related material for its education and training. It's called curriculum. 

The topic of the chapter in the syllabus is told systematically and concisely. 

The curriculum is decided by the Education Council, and it is by a professor. 

The quality of the concerned subject is taken care of in the syllabus. 

We focused on covering the chapter in detail and bifurcated it for the convenience of university students. 

You can give suggestions in the comments if think a modification is required. 

Let's start to write the answer.


B.A 1st Year Hindi Syllabus 

BA 1st Year Syllabus In Hindi 2023-2024

मध्यकालीन काव्य (भक्ति एवं रीतिकाव्य)

  • पाठ्यांश - कबीर- दुलहनी गावहु मंगलचार, मन लागा राम फकीरी में, एक अच्म्भा देखा रे भाई, संतों भाई आई ग्यान की आँधी रे, झीनी-झीनी बीनी चदरिया, माया महा ठगिनी हम जानी, संतों ई मुरदन के गाऊँ, मन न रंगाए, रंगाए जोगी कपरा, राम सुमिरि पछताएगा, घूँघट का पट खोले रे, हरि बिनु बैल बिराने होइहैं, रस गगन में अजर झरै, अब मन जागत रहु रे भाई।
  • जायसी: पद्‌मावत का 'मानसरोदक' खण्ड।
  • तुलसीदास - रामचरितमानस का “उत्तरकाण्ड' दोहा-संख्या 115 से 130 तक
  • मीराबाई - मेरे तो गिरिधर गोपाल, हे री मैं तो दरद दिवानी, बसो मेरे नैनन में नंदलाल, फागुन के दिन चार, मतवारो बादल आयों रे, आली रे मेरे नयनन बान परी, पग घुंघरू बांध मीरा नाची रे, सिरी गिरिधर आगे नाचूंगी, सुनि हौं मैं हरि आवन की आवाज, दास बिन दुखन लागे नैन, माई मैं लियो रमैया मोल।
  • बिहारी - सीस मुकुट कटि काछनी, भृकुटी मटकनि पीत पट, जिन दिन देखे वे कुसुम, चटक न छाँड्तु घटत, कनक-कनक ते सौ गुनी, को छूटियों एहि जाल परि, समय-समय सुंदर सबै, जौ चाहत चटक न घटै, संगति
  • सुमति न पावहि, दीरघ साँस लेहि दु:ख, एहि असा अटक्यो रहत, स्वार्थ सुकृत न श्रम बृथा, इन दुखिया अँखियान कौं, जब-जब वे सुधि कीजिए, छिपयो छबीली मुख लसे, जप माला छापा तिलक, यही बिरिया नहिं और की, भजन कहयो तौतैं भज्यों, अधर धरत हरि के परत कर समेटि कच भुज उलट, करौ कुबत जगु कुटिलता।
  • कबीर (कुल 5 पद) - जानहु रे नर सोबहु कहा, हरि मोरा पिउ, एक निरंजन अलह मेरा, काहे रे नलिनी, चलन-चलन सबको कहत है।


BA 1st Year Hindi Literature Syllabus 1st Paper

प्रथम पत्र
  • जायसी - पद्मावत -- केवल गोरा बादल खंड 
  • सूर - अविगत गति कछु कहत न आवै, अब हीं नाच्यौ बहुत गुपाल, जसोदा हरिपालने झुलावै, बूझत स्याम कौन तू गौरी, चरन कमल बंदौ, मधुबन तुम कत रहत हरे 
  • तुलसीदास - रामचरित मानस - अयोध्याकांड -- (राम वन गमन प्रसंग) 
  • बिहारी - भक्ति परक दोहे--श्रृंगार परक दोहे
आलोचनात्मक प्रश्न के लिए निम्नांकित इकाइयों में अध्ययन अपेक्षित है-

यूनिट -1

  • (क) भक्ति आंदोलन की पूर्व पीठिका 
  • (ख) हिन्दी भक्ति काव्य का विकास 
  • (ग) भक्ति काव्य की विविध धाराएँ
यूनिट – 2 (कबीर)
  • (क) कबीर की रचनाएँ 
  • (ख) कबीर की सामाजिकता 
  • (ग) कबीर की दार्शनिकता


यूनिट – 3 (जायसी) 
  • (क) जायसी का काव्य परिचय 
  • (ख) पद्मावत में सूफी तत्व 
  • (ग) मानसरोवर /गोरा बादल खंड का काव्य सौंदर्य 
यूनिट - 4 (सूरदास) 
  • (क) सूर की रचनाएँ 
  • (ख) सूर का वात्सल्य वर्णन एवं सख्य भाव 
  • (ग) सूर की काव्य-कला 


यूनिट- 5 (तुलसीदास) 

  • (क) तुलसीदास की रचनाओं का परिचय 
  • (ख) रामचरितमानस की महत्ता 
  • (ग) अयोध्याकांड 'मानस' की हृदयस्थली

यूनिट -6 (बिहारी) 

  • (क) रीति सिद्ध कवि के रूप में बिहारी 
  • (ख) बिहारी का श्रृंगार-वर्णन 
  • (ग) बिहारी की काव्य कला


BA First Year Hindi Syllabus 2nd Paper

पत्र – द्वितीय (गद्य विधाएं) 

(कथा साहित्य, नाटक एवं निबंध)

पाठ्यांश – 

उपन्यास – 1 

  • चित्रलेखा - भगवती चरण शर्मा 
अथवा 
  • जुलूस - फणीश्वरनाथ रेणु 
  • नाटक - चन्द्रगुप्त -- जयशंकर प्रसाद 
  • गद्य तरंग - सं० डॉ० सुनील कुमार 
  • कहानी - सद्गति, कानों में कैगना, शरणदाता, मलबे का मालिक, चीफ की दावत 
  • निबंध - हँस का नीर - क्षीर विवेक, आचरण की सभ्यता, तुम चंदन हम पानी


आलोचनात्मक प्रश्न - 

यूनिट – 1 

  • क. हिन्दी गद्य विधाओं का विकास 
  • ख. हिन्दी कहानी की संक्षिप्त रूपरेखा
  • ग. हिन्दी निबंध का सामान्य परिचय 
  • घ. हिन्दी उपन्यास की संक्षिप्त रूपरेखा
यूनिट - 2 
  • चित्रलेखा - (क) कथावस्तु (ख) चरित्र चित्रण (ग) उद्देश्य (घ) भाषा शिल्प 
  • जुलूस - (क) कथावस्तु (ख) चरित्र चित्रण (ग) उद्येश्य (घ) भाषा शिल्प

यूनिट - 3 

  • चन्द्रगुप्त - (क) वस्तु (ख) अभिनेयता (ग) रस 
यूनिट - 4 
  • पठित निबंधों एवं कहानियों का कलात्मक वैशिष्ट्य


B.a 1st year Hindi book has been recommended for the students. 

You can use these books to increase your knowledge and to know the chapter in detail. 

These are equivalent to textbooks.


B.A First Year Hindi Book For 2023-2024

पाठ्य पुस्तकें- 
  • काव्य-कलश - देवदत्त राय 
  • मध्यकालीन हिन्दी काव्य - डॉ० चंदू लाल दूबे 
  • पार्थ पब्लिशर्स बुक - हिंदी साहित्य बीए पार्ट-1 
  • आधुनिक हिंदी व्याकरण और रचना - वासुदेवनंदन प्रसाद 
  • सरल हिंदी व्याकरण और रचना - वासुदेवनंदन प्रसाद


हिंदी कविता की बुक - 
  • कबीर दास - डॉक्टर राजेंद्र प्रसाद 
  • सूरदास - डॉक्टर भवानी दास 
  • तुलसी -डॉक्टर प्रेमलता भसीन 
  • बिहारी - डॉक्टर दिनेश कुमार गुप्ता 
  • मैथलीशरण गुप्त - डॉक्टर भवानी दास 
  • निराला, नागार्जुन - डॉक्टर सीमा जैन


नाटक की बुक - 
  • आषाढ़ का एक दिन: मोहन राकेश - डॉक्टर मंजुला मोहन

If you like this post BA 1st Year Hindi Sahitya Syllabus 2023-2024 Session please share and subscribe to it.

Comments

Popular Posts